Cách lái xe số sàn qua 15 bước an toàn, đúng kỹ thuật

Dù xe số sàn đang dần bị thay thế bởi tính tiện lợi của xe hộp số tự động nhưng với những người mới tập lái ô tô thì số sàn lại là sự lựa chọn ưu tiên hàng đầu. Khác với số tự động, việc lái xe số sàn yêu cầu người lái nhiều thao tác thuần thục. Hãy cùng tìm hiểu về cách lái xe số sàn an toàn ngay trong bài viết này nhé.

Tìm hiểu về xe số sàn 

Ý nghĩa ký hiệu trên cần số xe số sàn 

ky-hieu-tren-can-so
Ký hiệu trên cần số sàn

Dưới đây, chúng tôi xin chia sẻ các ký hiệu trên cần số xe sàn nhằm giúp các tài xế mới dễ nắm bắt. Về cơ bản, ký hiệu trên cần số sàn bao gồm:

  • Số trung gian: Số O, thường được gọi là số “mo” (Neutral). Ký hiệu này nằm trên đường ngang phân chia dãy số lẻ và dãy số chẵn.
  • Các số tiến: Bao gồm các số lẻ 1,3,5 và các số chẵn 2,4,6.
  • Số lùi: R (Reverse) tùy mỗi hãng xe thiết kế mà cơ cấu sang số sẽ khác nhau, trên cần số sẽ đều in sơ đồ cơ cấu sang số nên các bạn có thể dễ dàng nhận thấy.

Cách dùng chân côn – phanh xe – ga số sàn 

Lái xe số sàn có phần phức tạp hơn lái xe số hộp tự động bởi người lái phải tự chuyển số và sử dụng chân côn. Người lái chỉ cần hiểu nguyên lý làm việc của hộp số sàn ô tô và nguyên lý hoạt động của bộ ly hợp thì việc lái xe số sàn sẽ cực dễ dàng.

chan-con-chan-phanh-chan-ga
Thứ tự chân côn, chân phanh, chân ga

Ở sàn xe của xe ô tô số sàn, tại khu vực ghế lái sẽ có 3 bàn đạp theo thứ tự từ trái qua phải lần lượt là: chân côn – chân phanh – chân ga.

  • Chân côn (hay còn được gọi là bàn đạp ly hợp): là bàn đạp điều khiển sự kết nối giữa động cơ và hộp số.
  • Chân phanh: là bàn đạp điều khiển hệ thống phanh xe.
  • Chân ga: là bàn đạp điều khiển tốc độ của xe.

Cách đặt chân lên chân côn – phanh xe – ga số sàn chuẩn

Để tránh sai sót, các bạn cần nắm vững 3 quy tắc dưới đây:

  • Gót chân không được rời khỏi sàn xe.
  • Chân phải có nhiệm vụ điều khiển chân ga và chân phanh. Do đó, người lái cần đặt gót chân của mình thẳng hàng với bàn đạp phanh. Không được nhấc cả chân để đạp phanh hoặc ga mà chỉ được dùng nửa trước của bàn chân.
  • Chân trái giữ có nhiệm vụ điều khiển chân côn, tuyệt đối không dùng chân trái đạp ga bởi nó dễ gây nhầm lẫn.

Côn ra – ga vào

Cần luyện tập kết hợp nhuần nhuyễn chân côn và chân ga theo nguyên tắc côn ra – ga vào khi chuyển số. Trước hết, phải giảm ga và đạp chân côn hết cỡ. Tiếp theo, lên hoặc hạ số tùy ý, rồi từ từ nhả chân côn, kết hợp với tăng chân ga cho đến khi đạt vận tốc như mong muốn. Thực hiện đúng kỹ thuật này sẽ giúp xe của bạn chạy khỏe, không ì và kéo dài tuổi thọ ly hợp lẫn hộp số.

Phanh trước – côn sau

Chân côn có tác dụng hỗ trợ khi xe về số tạo phanh động cơ hoặc kiểm soát xe chết máy ở tốc độ thấp. Do đó, khi cần dừng xe thì cần phanh trước và đạp côn khi xe sắp dừng.

Với xe số sàn đi với tốc độ 30 – 40km/h, nếu muốn dừng xe thì bạn cần nhả ga rồi đạp phanh và khi xe chuẩn bị dừng thì mới đạp côn. Khi xe chạy với tốc độ cao, không cần quan tâm đến chân côn, nếu muốn dừng thì cần đạp phanh nhiều lần, sau đó đạp côn khi xe sắp dừng hẳn.

15 bước học lái xe số sàn an toàn, đúng kỹ thuật 

1. Vào vị trí ghế lái và thắt dây an toàn

vao-vi-tri-ghe-lai-va-that-day-an-toan
Bước đầu tiên là vào vị trí ghế lái và thắt dây an toàn

Đây là thao tác cơ bản đầu tiên khi bạn sử dụng một chiếc ô tô mới. Việc thắt dây an toàn sẽ giúp bạn và mọi người ngồi trên ô tô luôn được bảo vệ trước những rủi ro khi lưu thông ngoài đường.

2. Hiểu về nguyên tắc hoạt động của bộ ly hợp

Xe ô tô số sàn có 3 bàn đạp theo thứ tự từ trái qua phải lần lượt là: chân côn – chân phanh – chân ga. Côn được nhả ra sẽ truyền động từ động cơ đến các bánh xe và cho phép bạn sang số. Trước khi sang số cần phải nhấn chân côn.

3. Điều chỉnh ghế ngồi, vị trí vô lăng

dieu-chinh-ghe
Điều chỉnh ghế và vô lăng cho phù hợp nhất

Khi lên bất kỳ một chiếc xe mới nào, nếu bạn là người lái thì đều cần phải điều chỉnh vị trí ghế ngồi, vô lăng, gương chiếu hậu,… để có tư thế ngồi lái phù hợp, thoải mái nhất. Cần lưu ý khoảng cách sao cho chân trái có thể nhấn hết chân côn xuống sàn.

4. Đạp, giữ chân côn sát sàn

dap-giu-chan-con-sat-san
Cần chú ý đap và giữ chân côn sát sàn

Việc làm này giúp người lái có thể cảm nhận được hành trình chân côn để xem sự chuyển động  của nó khác gì so với chân ga và chân phanh. Hãy làm quen bằng cách thả chân côn nhanh và chậm.

5. Kiểm tra, đảm bảo cần số ở vị trí trung tâm N (Neutral)

kiem-tra-vi-tri-can-so
Cần kiểm tra vị trí cần số đúng hay chưa

Sau khi bạn đã làm quen dần với hành trình chân côn, ga, phanh thì phải kiểm tra để đảm bảo cần số đã nằm ở vị trí trung tâm N. Khi cần số ở ở vị trí này thì động cơ xe chạy không tải tức là hoạt động nhưng không chuyển động. 

6. Đạp côn, vặn chìa khóa khởi động xe

Tiếp đến, hãy đạp sát chân côn và xoay chìa khóa khởi động xe hoặc nhận nút khởi động xe với các loại xe có nút khởi động.

7. Nhả chân khỏi chân côn (cần số ở vị trí trung tâm)

nha-chan-khoi-chan-con
Nhả chân khỏi vị trí bàn đạp côn

Khi động cơ đã được khởi động thành công, người lái có thể nhả chân khỏi chân côn, nhưng phải giữ cần số luôn ở vị trí trung tâm.

8. Đạp côn, vào số 1

dap-con-vao-so-1
Đạp côn đồng thời vào số 1

Ở bước này, các bạn cần đạp hết hành trình chân côn đồng thời chuyển cần số sang số 1 theo sơ đồ trực quan các số trên đỉnh cần số.

Xem thêm: Cách vào số xe ô tô chuẩn nhất cho người mới

9. Nhả phanh tay, từ từ nhả chân côn cho xe di chuyển

nha-phanh-tay-va-tu-tu-nha-chan-con
Nhả phanh tay và từ từ nhả chân côn

Để xe di chuyển, người lái cần nhả phanh tay, sau đó từ từ nhấc chân ra khỏi bàn đạp côn và bạn sẽ nghe tiếng động cơ bắt đầu giảm. Đây là điểm ma sát của ly hợp giúp xe chuyển động về phía trước. Việc làm này giúp nối chuyển động từ động cơ đến hệ thống truyền lực. Để động cơ không bị tắt đột ngột, và chạy mượt mà thì khi nhả bàn đạp ly hợp cần thực hiện theo trình tự sau: Khoảng 2/3 hành trình đầu nhả nhanh, khoảng 1/3 hành trình sau nhả từ từ.

10. Nhả côn, vào ga

nha-con-vao-ga
Nhả côn rồi vào ga

Tiếp đến, nhấc chân ra khỏi bàn đạp côn cho vòng quay giảm từ từ rồi chân phải nhấn nhẹ vào bàn đạp ga. Cần kết hợp nhẹ nhàng nếu không thì máy có thể sẽ bị tắt.

11. Đạp côn, sang số khi vòng tua máy đạt 2.500 – 3.000 vòng/phút

dap-con-sang-so
Đạp côn và sang số

Thời điểm mà người lái sang số phụ thuộc vào tốc độ của xe. Thường thì khi đồng hồ vòng tua máy đạt 2.500 – 3.000 vòng/phút, âm thanh động cơ sẽ phát ra khá lớn. Cần học cách nhận ra âm thanh đó để chọn thời điểm sang số phù hợp. Tiếp đến, Nhấn chân côn và chuyển cần số từ vị trí số 1 xuống vị trí số 2.

12. Từ từ nhả chân côn và ấn nhẹ bàn đạp ga

nha-chan-con-an-nhe-chan-ga
Từ từ nhả chân côn và ấn nhẹ chân ga

Bước tiếp theo, bạn nên lặp lại thao tác cũ: từ từ nhả chân côn rồi ấn nhẹ bàn đạp ga cho xe tăng tốc.

13. Tiếp tục đạp ga và nhả chân côn

tiep-tuc-nha-chan-con-an-nhe-chan-ga
Tiếp tục nhả chân côn và đạp chân ga từ từ

Khi xe đang cài số và đạp ga thì bạn nên nhả chân ra khỏi chân côn để tránh hình thành một thói quen xấu là để chân nghỉ trên chân côn.

14. Khi muốn xe dừng lại: Rời chân ga, đạp phanh,… và nhấn dần chân côn.

roi-chan-ga-dap-phanh
Rời chân ga, đạp chân phanh và từ từ nhấn chân côn

Khi muốn dừng xe người lái cần nhả chân phải ra khỏi bàn đạp ga và nhấn chân phanh xuống và tiếp đến là nhấn hoàn toàn chân côn xuống. Cùng với đó là di chuyển cần số đến vị trí trung tâm (số N) để tránh cho xe bị tắt máy.

15. Khi bạn đã quen thuộc với những điều trên, lái xe số sàn là việc rất đơn giản

Khi bạn đã làm chủ chiếc xe và thuần thục cách lái ô tô số sàn, bạn có thể kiểm soát chiếc xe theo phong cách của bạn.

Mẹo lái xe số sàn mượt mà, không bị giật 

meo-lai-xe-so-san
Mẹo lái xe số sàn mượt mà không bị giật

Sử dụng cần số hợp lý

Khi bạn đã biết lái xe thành thạo, bạn cũng cần chú ý sử dụng cần số sao cho tránh hao mòn xe. Cần hạn chế vào côn hoặc sang số khi máy còn yếu để thiết bị không bị hao mòn nhanh chóng. Ngoài ra, cũng không nên sang số khi máy không đạt được vòng tua cần thiết. Điều này sẽ khiến máy bị ì và không thoát được máy. 

Cần sử dụng chân côn đúng cách

Chân côn có thể bị mài mòn nhanh chóng là do tài xế thường xuyên cho chân côn chậm bánh đà hoặc tốc độ của bánh đà và ly hợp không tương đương nhau. Nếu lái xe đạp chân côn mà chiếc xe không bị lao lên phía trước hoặc không bị khựng lại đột ngột thì tài xế đạp chân côn đúng thời điểm.

Khi đi trên địa hình xấu tài xế nên đạp côn nhẹ để xe tránh hiện tượng bị rung lắc quá nhiều. Với trường hợp xe chạy trong thành phố đông đúc, tài xế cũng nên rà côn để đảm bảo an toàn.

Nên sử dụng phanh tay hợp lý

Phanh tay thường được các tài xế sử dụng khi muốn xe đứng yên. Tuy nhiên, cũng có nhiều tài xế dùng phanh tay lúc đề-pa ngang dốc hoặc khi tụt dốc. Nếu lạm dụng diều này quá nhiều thì sẽ dẫn đến mòn bố phanh, trượt bố phanh và gây nguy hiểm do xe di chuyển mà phanh tay không được nhả hết.

Không đạp côn trước khi phanh

Việc đặt chân nghỉ lên chân côn khi xe đang di chuyển là một thói quen xấu. Các lá côn sẽ bị giảm tuổi thọ nếu người lái tiếp tục giữ thói quen này. Việc đạp côn ngay sau khi đạp phanh cũng rất hại cho xe. Tài xế nên đạp phanh trước cho xe dừng hẳn rồi mới đạp chân côn. Bên cạnh đó, cần lưu ý không đạp côn khi vào cua, để xe không bị chết máy đột ngột, người lái nên chuyển xe về số phù hợp.

Đề-pa đúng cách

Khi đề-pa lên dốc, cần ôm côn và đạp ga nhẹ để xe đứng được trên dốc. Nếu xe có hiện tượng tiến lên phía trước nhiều quá thì cần giảm ga và ngược lại. Khi đạp côn trên dốc, tài xế cần giữ côn vừa phải tránh tụt dốc.

Nhịp nhàng côn ra ga vào

Côn phải được đạp hết khi muốn chuyển số để tránh việc chuyển số trở nên khó khăn. Côn xe và chân ga phải được phối hợp với nhau nhịp nhàng để tránh động cơ bị giảm tuổi thọ và côn nhanh mòn.

Không nên lạm dụng số 0

Nhiều lái xe thường có thói quen đưa xe về số 0 khi dừng đèn đỏ nhưng việc làm này có thể khiến quán tính của xe tăng cao và tốc độ khó kiểm soát hơn. Người lái cũng không được chuyển xe về số 0 khi xe đang lao xuống dốc, bởi lúc này xe đang chạy với tốc độ cao nên việc đưa xe về số 0 chính là thả trôi xe. 

Kỹ thuật đề-pa lên dốc an toàn, thuần thục

de-pa-dung-cach
Kỹ thuật đề-pa đúng cách

1. Cách đề pa lên dốc cao

Tài xế cần thận trọng khi đề pa lên dốc cao bởi đây là đường nguy hiểm, rất dễ xảy ra tình trạng gây trôi xe và chết máy. Đặc biệt, với trường hợp lái xe ban đêm gặp địa hình này rất nguy hiểm nên cần phải tập luyện thuần thục. Khi đề pa ở địa hình này, người lái cần nắm được các bước sử dụng phanh tay hoặc chân ga cũng như chân phanh và côn để đảm bảo an toàn.

Dùng phanh tay

Phanh tay, hay còn được gọi là dùng phanh khẩn cấp. Cách dùng phanh tay mang lại hiệu quả và tính an toàn cao nên phù hợp với nhiều tình huống lái xe. Hướng dẫn cách đề pa khi lên dốc cao bằng phanh tay như sau:

  • Khi xe giảm tốc độ ở ngang dốc, tài xế cần nhanh tay kéo phanh tay và giữ phanh để xe dừng hẳn (lưu ý không dùng phanh chân).
  • Chuyển về số N để giúp xe giữ tình trạng đứng yên.
  • Bước chân từ phanh sang chân ga để chuẩn bị đề pa lên dốc.
  • Tiếp đến, vào số và thực hiện nhả côn chậm rãi đồng thời giữ chắc phanh tay để tránh cho xe bị tụt về phía sau.
  • Nhấn nhẹ chân ga sao cho xe di chuyển chậm rãi, bạn sẽ cảm nhận thấy cần số và tay lái rung nhẹ.
  • Sau đó, hãy hạ phanh tay khi bắt đầu di chuyển.
  • Tiếp tục duy trì chân ga để xe di chuyển lên phía trước.

Dùng chân ga, chân phanh và côn

Đây là cách mà các tài xế thường sử dụng nhất khi lái xe ở địa hình dốc vào ban đêm. Khi dùng chân ga, chân phanh và côn, tài xế có thể giữ được xe khi di chuyển đến giữa dốc. Tuy nhiên cần phải làm điều này nhanh nhất có thể bởi không thể dừng đổ giữa dốc quá lâu. Cần đảm bảo phanh chân được giữ liên tục khi xe đang dừng lại. Tiếp đến, vần nhẹ nhàng nhả chân côn để xe tiếp tục di chuyển lên phía trước.

de-pa-dung-chan-ga-chan-phanh-va-con
Cách đề pa bằng chân ga, chân phanh và côn

Cách đề pa lên dốc cao bằng chân ga, chân phanh và côn cụ thể như sau:

  • Di chuyển xe theo nguyên lý khởi phát xe và di chuyển theo đường thẳng.
  • Từ từ nhả côn sao cho nhận thấy xe rung lên.
  • Nhả nhanh phanh chân rồi chuyển sang chân ga.
  • Đạp nhẹ chân ga để xe tiến lên phía trước.
  • Nếu xe không chạy sau khi nhả phanh thì lặp lại động tác nhấp vào ga và nhẹ nhàng nhả côn.
  • Duy trì động tác giữ chân ga cho đến khi xe lên đến đỉnh dốc.

Vê côn đứng dốc

Đề pa lên dốc bằng cách vê côn đứng dốc là cách hãm xe bằng côn thay vì sử dụng phanh. Cách này thường được dùng khi xe dừng ngang dốc đột ngột hoặc muốn nhích xe lên dốc từng chút. Cách này có thể giữ cho xe không bị trôi hay trượt xuống dốc nhưng cũng có thể gây ma sát nhiều dẫn đến mòn côn nên không được sử dụng phổ biến. Cụ thể cách vê côn đứng dốc giúp đề pa lên dốc cao như sau:

  • Ra côn.
  • Mớm ga để giữ xe, giúp xe không bị trượt dốc.

2. Cách đề pa lên dốc vừa

Khi đề pa lên dốc vừa vào ban đêm, người lái cần linh hoạt giữa việc đạp chân phanh và chân côn. Sự linh hoạt và đúng kỹ thuật này sẽ giúp lên dốc an toàn và giúp xe không có dấu hiệu bị trôi. Cụ thể hướng dẫn cách đề pa lên dốc vừa như sau:

  • Giữ chân phanh.
  • Đạp côn và gài số 1, đồng thời hạ phanh tay.
  • Nhẹ nhàng thả chân côn để xác định điểm côn. Khi đến điểm tiếp xúc côn, xe sẽ rung nhẹ và di chuyển về phía trước.
  • Xác định điểm tiếp xúc của ly hợp – điểm mà động cơ và hộp số chạm nhau để ma sát thông qua côn.
  • Giữ chân ở điểm tiếp xúc ly hợp để xe không tắt máy.
  • Tiếp theo, nhả chân phanh để xe dừng và không trôi.
  • Linh hoạt chuyển chân qua bàn ga để đệm ga và đẩy xe di chuyển.

3. Cách đề pa lên dốc khi đường tắc

Để đề pa lên dốc khi đường tắc như sau:

  • Dùng côn và ga để giúp xe đứng trên dốc.
  • Âm côn kết hợp mớm ga vừa đủ cho xe đứng im tại dốc.
  • Mớm ga thêm chút nữa nếu thấy xe có khả năng bị lùi.
  • Giảm ga một chút nếu xe hơi nhích lên phía trước.

Trên đây là những thông tin chi tiết nhất về cách lái xe số sàn cũng như những kỹ thuật liên quan đến lái xe cơ bản mà chúng tôi đã tổng hợp. Hy vọng rằng những thông tin này sẽ giúp ích cho những ai đang học lái xe. Chúc các bạn thượng lộ bình an và sớm có được bằng lái trong tay.

Tham khảo: Cách đánh lái, trả lái xe ô tô cho người mới học lái

4.4/5 - (9 bình chọn)

Bài viết liên quan

[samepost number="6"]